Vrijdag 8 augustus Zonsondergang

In New Delhi hadden we van ons toeristenmannetje, behalve een auto met chauffeur, vouchers gekregen voor de hotels in Rajasthan en Agra. De treintickets en de hotelvouchers voor de rest van de reis zouden we in Agra krijgen via de chauffeur of het hotel. Dus informeerde ik gisteravond maar eens bij Parveen, hoe het ermee stond. Hij was zeer verbaasd dat we geen tickets enz. hadden en werd zelfs behoorlijk boos. (Niet op ons) Hij ging meteen aan het bellen met “Toeristenmannetje” en beloofde dat alles goed zou komen. Ik heb daar wel vertrouwen in, maar het klopt niet helemaal. Het was ons al wel eerder duidelijk dat “Toeristenmannetje” niet alleen agent is van het officiële staatstoerisenbureau “Incredible India” maar er ook een eigen bureautje op na houdt, die de reizen verkoopt. Geld verdienen heeft duidelijk hogere prioriteit dan onafhankelijk advies en service.
Vanmiddag gaan we op weg naar Mathura, de geboorteplaats van Krishna. Op de vraag, wannéér Krishna geboren was, werd eerst met onbegrip gereageerd en daarna was het antwoord dat de goden eeuwig zijn. Waarmee gezegd wilde zijn, dat Krishna geen geboortedatum heeft. Ik heb maar niet doorgevraagd. Dat zou te duidelijk aan het licht hebben gebracht, hoe onwetend en vol onbegrip , wij Europeanen zijn, met betrekking tot mystieke zaken. Bij zonsondergang laat men, vanaf de oevertrappen (gath’s) van Mathura olielampjes op het water drijven.
Wij zijn Agra nog niet uit, of we sluiten aan in een file, die op een gegeven zo vast staat als een huis. Het is een tweebaansweg. Eén baan de stad uit, één erin. Indiase chauffeurs hebben de onweerstaanbare neiging zoveel mogelijk vooraan te willen staan. Op een gegeven moment staan er minstens 4 auto’s naast elkaar in de file. De baan richting stad wordt ook voor driekwart in beslag genomen. Auto’s naar de stad kunnen zich er met moeite langs wurmen. Als er even geen verkeer richting stad komt, zijn er toch automobilisten en vooral motoren die zich er langs wringen om verderop –een auto of misschien twee verder- zich toch weer in de file te worstelen. Het is duidelijk: Hier is geen doorkomen aan. Motoren komen terug; automobilisten gaan keren. Ook onze chauffeur ziet het niet meer zitten en keert om. We rijden een eind en volgen opnieuw een grote weg de stad uit. Na een paar kilometer: Weer file. We zijn nu meer dan een uur onderweg. Er staan verschillende bussen stil op de weg. Motor opgeblazen? Onze chauffeur manoeuvreert naar de buitenkant van de weg. Door de berm kun je nog een eindje opschieten al gaat dat langzaam omdat wij niet de enige zijn en de berm een grote modderpoel is. Motorriksja’s nemen een parallelweggetje, maar komen weer terug omdat ze niet door de modder kunnen ploeteren. Op een gegeven moment is er een zij paadje naar een dorp. Parveen bekijkt het kritisch maar besluit dan toch om het te proberen. Wonder boven wonder komen we niet vast te zitten in de modder. Na ongeveer een kilometer komen we, bij een kruising ,weer terug op de grote weg. Parveen wil vooruit en rijdt de rechterbaan op, tegen het verkeer in. Dat kan hier in India. In Nederland worden in zo’n geval de programma’s op de nationale radio onderbroken wegens een spookrijder. Na een paar kilometer komen we bij een kruispunt waar het verkeer zo vast staat, dat verder gaan zinloos lijkt. Politie staat erbij te kijken. Werkloos, radeloos of hopeloos? In ieder geval actieloos! Gelukkig ook geen actie tegen spookrijders. We geven het op. Wij zijn inmiddels ruim twee en een half uur onderweg en bijna 10 kilometer verder. Omkeren en op dezelfde baan maar nu met het verkeer mee, rijden we terug naar de stad. Ook dat gaat niet zonder files, maar nu meer in de vorm van langzaam rijdend verkeer.
Als alternatief bezoeken we het mausoleum van de grootvader van Mumtaz Mahal, de lievelingsvrouw van Shah Jahan, die in de Taj Mahal is begraven. Het is een mooie tombe met tegelwerk, ingelegd in de vorm van bloemen en andere motieven. Dit praalgraf wordt wel beschouwd als een voorloper van de Taj Mahal. Als je de Taj Mahal hebt gezien is het allemaal vrij grof maar van een afstandje is het echt wel mooi. De tombe ligt midden in soort park en grens aan de met bloeiende bomen en struiken aan de oever van de Yamuna-rivier. Aan de rivierzijde is een balustrade met wandelpad. Willie wil foto’s maken van een spoor- annex verkeersbrug uit de Britse tijd. Plotseling breekt een rumoer los: “Pas op, pas op, gevaarlijk.” We hebben eerst niet in de gaten wat er aan de hand is. Dan zie ik dat een groep apen met een vaart langs de balustrade komt rennen. Willie is nog geconcentreerd op haar camera. Ik kan haar net op tijd wegtrekken. De apen stuiven het dak op. Willie is geschrokken, maar ongedeerd. De foto is echter nog niet genomen, dus waagt Willie een nieuwe poging. Opeens is er weer geschreeuw. Een grote vrouwtjesaap komt aangerend. Hoewel Willie nog wel een stap terug doet, begint de aap agressief aan haar rok te trekken. Ze laat snel weer los en verdwijnt naar de groep op het dak. Een politieagent of bewaker komt aangesneld: “Jullie luisteren ook niet!” “Waar moesten we naar luisteren dan?” Hij laat zijn fluitje zien en laat een snerpend geluid horen. Ja hallo, hij en zijn collega’s hier en overal bij monumenten, staan de hele dag op die fluitjes te blazen. Het liefst zo ver mogelijk weg van de plaats des onheils. Overdaad schaadt, ook bij waarschuwingsfluitjes. Willie ziet nu wel wat witjes om de neus maar er is geen schade. Ook de rok is nog heel.
Dit mausoleum ligt drie kilometer verwijderd van de fundamenten van de “zwarte Taj Mahal” die Shah Jahan voor zich zelf zou hebben willen laten bouwen tegenover de Taj Mahal. Van daaruit heb je dus een mooi uitzicht op de Taj Mahal en de zonsondergang zou een speciaal effect hebben op het witte marmer van de Taj Mahal. Het is tegen half zes, dus het lijkt een goed idee om de zonsondergang in Mathura te vervangen door die bij de Taj Mahal.
De fundamenten van de “Zwarte Taj Mahal” liggen in een groot park met bloeiende bomen en struiken. Eigenlijk lijkt het meer een soort boomgaard. Er zijn overigens nogal wat kenners, die menen dat het verhaal van de “Zwarte Taj Mahal” berust op een mythe. In feite zou het gaan om een muur rond een tuin die is aangelegd door Babur, de eerste Grootmogol en overgrootvader van Shah Jahan. Niettemin heb je hier inderdaad een prachtig uitzicht op de Taj Mahal. De speciale effecten blijven echter uit doordat de zon ondergaat achter een sluierbewolking. Niettemin nog enkele mooie opnames kunnen maken.
Tijdens de rondleiding door de Taj Mahal had Willie al opgemerkt dat er heel veel roofvogels boven de Taj Mahal vliegen. De gids legde uit dat het komt omdat er tussen de Taj Mahal en het Rode Fort een crematieplaats. De as wordt in de rivier uitgestrooid. Omdat lijken soms niet helemaal verbranden wegens gebrek aan (geld voor) brandhout en heel kleine kinderen soms helemaal niet worden gecremeerd, is dit een ideale plaats voor aasetende vogels. Gieren die ik 35 jaar geleden nog wel in Delhi zag, zijn er nu niet meer. We zien hier, vanaf de overkant, inderdaad de rook omhoog kringelen vanaf de crematieplaats en horen de gebeden en gezangen bij de lijkverbranding.